1934-1941

ҚЫРКҮЙЕК 1934

Қазақ тау-кен металлургия институты мына мамандықтар негізінде құрылды: «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау», «Гидрогеология және инженерлік геология». ҚазТКМИ-дің алғашқы директоры – Әшір Жанәліұлы Бүркітбаев (1906–1938).

Ә.Ж. Бүркітбаев
Ә.Ә. Ермеков
1935-1936

«Кен орындарын пайдалану» және «Түсті және асыл металдар металлургиясы» мамандықтары бар екі жаңа тау-кен және металлургия факультеттері, сондай-ақ жаңа «Электротехника», «Теориялық механика», «Жалпы геология», «Кен орындары», «Гидрогеология», «Тау-кен ісі», «Петрография», «Минералогия және кристаллография» кафедралары ашылды. Алғашқы оқытушылардың бірі – Әлімхан Әбеуұлы Ермеков (1891–1970), қоғам және мемлекет қайраткері, Томск политехникалық институтының түлегі, «Алаш» партиясының мүшесі, Қазақ автономиясын құрудың және қазақ жерлерін біріктірудің белсенді қатысушысы, ғалым, математикадан алғашқы қазақ профессоры, 1930-жылдары математика пәнінен оқу құралдарын қазақ тілінде әзірлеумен белсенді айналысқан.

ҚазТКМИ-дің 1936 жылы салынған қорпусы
1936-1937

Алматы қаласы аймағындағы сызаттардың пайда болуы мен орманды-сазды қатқабаттағы жауын-шашынның себептерін зерттеу бойынша және «Мойылды көлінің тартылуы мен суландыру әдісін» зерттеудің алғашқы келісімшарттық ғылыми-зерттеу жұмыстары жүргізілді.

1937-1939
 

Алғашқы түлектер –
26 инженер бітіріп шықты, олардың 11-і геолог, 15-і гидрогеолог. Жаңа «Ауыр түсті металдар металлургиясы», «Кен көлігі», «Тау-кен механикасы», «Тарихи геология және палеонтология», «Пайдалы қазбаларды байыту», «Жылу техникасы», «Кен орындарын әзірлеу», «Пайдалы қазбалар» кафедралары құрылды.

1939

«Физикалық және коллоидтық химия», «Барлау ісі», «Қазбаларды жүргізу және нығайту», «Кенді желдеткіш және техника қауіпсіздігі», «Тау-кен электротехникасы», «Металлургиялық пештер», «Жеңіл және асыл металдар металлургиясы», «Маркшейдерлік іс», «Әскери ісі» КАФЕДРАЛАРЫ ЖАҢАДАН АШЫЛДЫ.
56 инженер бітіріп шықты, оның ішінде 32 кенші-инженер. Олардың арасында тұңғыш қазақтың кенші-инженер қызы Р.М.Мұхамеджанова болды. Күндізгі және сырттай оқитын аспирантура құрылды, аспирантураға Қазақстан мәдениеті мен ғылымы Әбу Насыр әл-Фарабидің еңбектерінен бастау алатындығын кейін әлемге танытқан Ақжан Машанов қабылданып, сол арқылы ұлы ғалым Әбу Насыр әл-Фарабидің есімі Қазақстан тарихына «алтын әріптермен» мәңгілікке енді.

 
Ө.А. Байқоңыров
А.Ж. Машанов
Ілияс Есенберлин
1940-1941

Институтты 88 инженеров,
бітіріп шықты, олардың ішінде алғашқы 25 инженер-металлург болды. Жаңа «Физикалық электротехника және коллоидты химия», «Құрылысы және қолданбалы механика мен графика», «Асыл металдар металлургиясы және металтану» кафедралары құрылды. Бұл жылдардың айтулы түлегі – Ілияс Есенберлин кейіннен әлемге танымал қазақ жазушысы атанды.

ҚазТКМИ-дің 1941 жылғы түлектері. Ортаңғы қатарда оң жақта Ілияс Есенберлин; төменгі қатарда оң жақта Ө.А. Байқоңыров

Дәстүрлері мен қазіргі заманы

Жоғары

Қате кетті!

Жолдарды дұрыс толтыруға тырысыңыз.

Сіздің мәліметтеріңіз сәтті жіберілді!

Жақын арада біз Сізбен хабарласамыз.

Сіздің мәліметтеріңіз сәтті жіберілді!

Электрондық пошта мекенжайыңызға растау хаты жіберілді. Электрондық пошта мекен-жайыңызды растауды ұмытпаңыз.

Аудармасы жоқ


Басты парақшаға өту