Шыңғыс-хан ұрпақтарының заманы
Жошы Ұлысы кезіңде Ұлы Далада жаңа тұлға түрлері пайда болған. Жошының әкесі, Шыңғысхан, көшпелі халықтарын бәрін біріктіріп, бұрынғы Түркі қағанаттың инфрақұрылымын жаңадан қалпына келтіруге кіріскен. Бұл кезде ескі ру-тайпалық ақсүектің орнына алғашқы қатарға кез-келген әлеуметтік тегінен тұған дарынды, қабілетті, нәтижелі адамдар шыққан. Олар үшін ғасырлар бойдағы алғашқы рет «әлеуметтік лифттері» өз есіктерін кең ашқан. Ал бұлардың басында батыл әрі ақылды көшбасшылар - төрелер, яғни, Шынғысханның ұрпақтары тұрып қалған.
|
ЖОШЫ ҰЛЫС ТӨРЕНІҢ ҚАРУЫ МЕН САУЫТЫ |
||
|
Параметр |
Сипаттама |
Бұрыңғыдан жаңа әдісі |
|
Қашықтық қарулар |
Салт-атты садақ пен оқтар |
Кішірек садақ пен оқ жебелері |
|
Қолма-қол қарулар |
Сүңгі (найза), қайқы қылыш, соғыс балта, гүрзі, қанжар |
Қайқы қылыштар тік қылыштарын тіпті ауыстырған. |
|
Дене қорғанысы |
Ламеллярлық немесе ламинарлық сауыты мен қатар кіреуке сауыт пайдаланатын болған. |
Кіреуке сауыт бұрын сирек қолдаған |
|
Бас қорғанысы |
Түркі түрдегі дұлыға |
Енді темір бетперде қосылған |
|
Қалқан |
Ағаш немесе темір шеңбер-пішінді қалқан |
Талдан өрген шеңбер-пішінді қалқандар пайда болған |
|
Ат қорғанысы |
Ламеллярлық, ламинарлық немесе кіреуке ат сауыты |
Кіреуке ат сауыт бұрын сирек қолдаған |
|
Киім-кешек |
Салт-атты сым (шалбар), жейде-көйлек, узын-етекті шапан |
Жаңа мата түрлер пайдаланған |
|
Баскиім |
Киізден, аң жүнінен және матадан жасаған қалпақтар мен бөріктер |
Жаңа мата түрлер пайдаланған |
|
Аяқкиім |
Өкшесі бар теріден жасаған салт-атты етіктер |
Етік өкшесі сәл үлкейіп кеткен |